بازاریابی دیگر صرفاً به معنای فروش مستقیم محصولات در فروشگاه‌ها نیست. امروزه، این رشته تعریف گسترده‌تری یافته است. یک متخصص بازاریابی باید بتواند با درک رفتار خریداران، برقراری ارتباط سازنده میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، و به‌کارگیری خلاقیت، به افزایش درآمد یک کسب‌وکار کمک کند. در واقع، بازاریابی قلب تپنده هر کسب‌وکاری محسوب شده و اهمیت بسیار زیادی دارد. با گسترش این حوزه، فرصت‌های شغلی متنوعی برای فارغ‌التحصیلان رشته بازاریابی فراهم شده است تا به موفقیت‌های قابل توجهی در حرفه خود دست یابند.
تعریف بازاریابی
هر کسب و کاری برای موفقیت، نیازمند مدیریت و جذب مشتری است. وظایف یک کارشناس بازاریابی شامل برقراری ارتباط با مشتریان، معرفی اصولی محصولات و خدمات، شناخت مخاطبان و نیازهای آنها، افزایش فروش، جذب مشتریان بیشتر و تبدیل مشتریان بالقوه به مشتریان وفادار است.
نقش مدیر بازاریابی بر سودآوری و زیان یک کسب و کار تأثیرگذار است. بازاریابی صرفاً به تحصیل در این رشته محدود نمی‌شود و برای تبحر در آن، سال‌ها تجربه لازم است.
بازاریابی فراتر از تلاش برای فروش محصول است. مهم‌ترین جنبه آن، شناسایی نیازهای بازار و مشتریان است. اگر محصولی با کیفیت بالا اما بدون تقاضای بازار عرضه شود، حتی بهترین استراتژی‌های بازاریابی هم نمی‌توانند آن را به فروش برسانند. اما اگر محصولی مطابق با نیازهای بازار ارائه شود، فروش بالایی داشته و سودآوری مناسبی را به همراه خواهد آورد.
عوامل مهم در بازاریابی
در بازاریابی، عوامل زیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند:
- محصول: برای فروش، باید محصولی برای ارائه داشته باشید. این محصول می‌تواند فیزیکی، یا به صورت ارائه خدمات باشد. ابتدا باید تعداد محصولات، نحوه ارائه آنها و خدمات مرتبط با هر کدام را مشخص کنید.
- قیمت‌گذاری: هزینه‌ای که از مشتری برای خدمات شما دریافت می‌شود، بسیار مهم است. باید قیمت منطقی برای محصول تعیین کنید، زمان‌های مناسب برای تخفیفات را مشخص نمایید، عوامل مؤثر در قیمت‌گذاری را در نظر بگیرید و ببینید آیا ارائه گزینه‌های مختلف تخفیف مفید است یا خیر.
- ترویج محصول: اگر محصولی را به بازار عرضه کنید که مصرف کنندگان از آن آگاهی ندارند، بازاریابی برای شما فایده چندانی نخواهد داشت. بنابراین، یکی از عوامل مهم در بازاریابی، ترویج و معرفی محصول به مخاطبان هدف است تا آنها از وجود آن مطلع شوند.
رشته بازاریابی چیست؟
رشته بازاریابی به طور کلی سه موضوع اصلی را آموزش می‌دهد: استراتژی بازاریابی، سگمنت‌بندی و شناخت بازار، و اتخاذ تصمیمات و اقدامات در خصوص محصول و بازار.
یکی از مباحث مهم در این زمینه، شناخت رفتار در بازاریابی است. به این معنا که شما باید رفتار مشتریان و مصرف‌کنندگان را درک کرده و در حوزه کاری‌تان از آن بهره ببرید. این موضوع با روانشناسی نیز مرتبط است. داشتن دیدگاه روانشناختی به جذب مشتریان کمک کرده و امکان تمرکز بر عوامل تأثیرگذار بر رفتار آنها را فراهم می‌آورد.
یکی دیگر از عوامل مهم برای یک کارشناس بازاریابی، بررسی داده‌های جمع‌آوری شده از مصرف‌کنندگان و مشتریان است تا بتواند عملکرد بهینه‌ای داشته باشد. رشته بازاریابی در واقع بر ارتباط دوطرفه و بهینه میان مشتری و فروشنده تمرکز دارد.
بازاریابی قلب تپنده یک کسب‌وکار است و صرفاً به خرید و فروش محدود نمی‌شود، بلکه نقطه آغاز و پایان آن را نیز تعیین می‌کند.
مهارت های کارشناس بازاریابی
مهارت‌های لازم برای فعالیت در حوزه بازاریابی عبارتند از:
- داشتن مهارت ارتباطی قوی
- توانایی تحلیل داده‌ها
- توانایی حل مسئله
- رهبری و مدیریت بیزینس
- هدف گذاری اصولی
- مهارت‌های فن بیان
- آشنایی با ابزارهای مربوط به بازاریابی
- شناسایی فرصت‌ها و مزایا
- شناخت نقاط ضعف و کمبودها
- بررسی رقبا و داشتن توانایی رقابت با آنها
- نوشتن گزارش کار و ارائه نتایج فعالیت‌های مارکتینگ
- سازماندهی افراد تیم و آموزش آنها (مخصوص مدیران بازاریابی)
- داشتن اخلاق حرفه‌ای و کاری عالی
- خلاقیت و بروز بودن
دلایل اهمیت رشته بازاریابی
هدف اصلی رشته بازاریابی، بررسی و رسیدگی به نیازهای مشتریان، نظرسنجی و مطالعه رفتار و عادات خرید آنهاست. در واقع، بازاریابی به دنبال درک این موضوع است که مشتریان در چه زمانی و چگونه تمایل دارند با کسب و کار ارتباط برقرار کرده و خدمات دریافت کنند. در زیر مهم‌ترین دلایل اهمیت رشته بازاریابی شرح داده شده است:
- افزایش فروش و درآمد و در نتیجه سودآوری بیشتر
- ارتقای آگاهی از محصولات و برندها
- هدف‌گذاری دقیق و اصولی برای کسب و کار
- کمک به بالا بردن شهرت و اعتبار شغلی در میان سایر کسب و کارها
- ایجاد ارتباط سازنده میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان
- گسترش و بهبود فرآیندهای تصمیم‌گیری در سازمان‌ها
آینده شغلی رشته تحصیلی بازاریابی
امروزه روش‌های نوین در کنار روش‌های سنتی بازاریابی، به گسترش این حوزه کمک کرده‌اند. بازاریابی دیجیتال با دامنه گسترده‌ای، فرصت‌های شغلی جدیدی را ایجاد کرده است. به عنوان یک کارشناس بازاریابی، وظایف شما شامل مشاوره و راهنمایی صاحبان کسب و کار و مدیریت فعالیت‌ها برای افزایش درآمد شرکت‌ها خواهد بود. برخی از موقعیت‌های شغلی پیش روی فارغ‌التحصیلان این رشته عبارتند از:
- محقق بازاریابی
- مدیر شبکه‌های مجازی
- مدیر ارشد تبلیغات
- دیجیتال مارکتر
- کارشناس سئو
- مدیر تبلیغات هنری
- متخصص PPC
- مدیریت توسعه کسب و کار
- مشاور کسب و کار
- کارشناس فروش
- مدیر محصول
با توجه به نقش کلیدی و تأثیرگذار کارشناسان بازاریابی و فروش در درآمدزایی کسب و کارها، استخدام افراد مناسب برای این مشاغل برای صاحبان کسب و کارها بسیار حائز اهمیت است.
کسب و کارها به دنبال کسب درآمد بالا هستند و مسئولیت افزایش درآمد بر عهده کارشناسان بازاریابی قرار دارد.
گرایش های رشته بازاریابی و فروش
گرایش‌های مختلف رشته بازاریابی و فروش در ایران و سایر کشورها عبارتند از:
- بازاریابی
- بازاریابی تخصصی
- سیاست گذاری استراتژیک
- مدیریت بازاریابی استراتژیک
- بازاریابی بین الملل
- بازرگانی بین الملل
- ارتباطات بازاریابی
- تحول سازمانی
- بازاریابی ورزش و سرگرمی
- رفتار مصرف کنندگان
- بیمه
- مالی
- بازاریابی جهانی
- بازاریابی دیجیتالی و رسانه‌های اجتماعی
معرفی بازاریابی و نکات مربوط به آن
امروزه بازاریابی به شیوه‌های سنتی و قدیمی کارایی چندانی ندارد و روز به روز به سمت شیوه‌های نوین و مدرن پیش می‌رود. به این معنا که هر کسب و کار موفق در کنار فعالیت‌های اصلی خود، از متخصصان و کارشناسان بازاریابی نیز بهره می‌گیرد.
رشته بازاریابی، دروازه ورود به مشاغل متنوع و پرفرصتی است که در حال حاضر تقاضای بسیار بالایی در بازار کار دارند. مشاغلی همچون کارشناس سئو، کارشناس فروش، مدیر تبلیغات، مدیر شبکه‌های اجتماعی، مشاور بازاریابی دیجیتال، کارشناس بازاریابی محتوا و... از جمله زیرشاخه‌های رشته بازاریابی محسوب می‌شوند.
در این مشاغل، وظایف اصلی شامل طراحی و پیاده‌سازی استراتژی‌های بازاریابی، تحلیل داده‌های بازار و رفتار مصرف‌کنندگان، مدیریت کمپین‌های تبلیغاتی، بازاریابی محتوا، حضور در رسانه‌های اجتماعی، افزایش فروش و جذب مشتری جدید است.
با انتخاب رشته بازاریابی و کسب تخصص در این حوزه پرطرفدار، دیگر نیازی به نگرانی از آینده شغلی خود نخواهید داشت، زیرا فرصت‌های شغلی متنوع و امیدوارکننده‌ای پیش روی شما قرار خواهد گرفت.
