در دنیای پیچیده تجارت بین‌المللی و مبادلات اقتصادی، کارشناسان گمرک و ترخیص‌کاران نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. این متخصصان با استفاده از مهارت‌های تخصصی خود، فرآیندهای صادرات و واردات را تسهیل کرده و به اجرای صحیح مقررات گمرکی کمک می‌کنند.
اگر شما به این حرفه علاقه‌مند هستید و می‌خواهید با جزئیات نقش کارشناس گمرک و ترخیص‌کار آشنا شوید، لازم است بیشتر با وظایف، بازار کار و فرصت‌های شغلی در این حوزه آشنا شوید.
ترخیص کار کیست؟
ترخیص‌کار فردی است که به نمایندگی از صادرکننده یا واردکننده، مسئولیت اجرای مراحل مختلف ترخیص کالا را بر عهده دارد. او به عنوان یک حق‌العمل‌کار، از قوانین و مقررات گمرکی هر کشور اطلاعات کاملی دارد. با سپردن امور ترخیص به یک ترخیص‌کار معتبر، تجار می‌توانند با اطمینان از تحویل به‌موقع کالاهای خود بهره‌مند شوند. برای انجام ترخیص سریع و مطمئن، ترخیص‌کار باید با قوانین و مقررات گمرکی کشور مقصد به خوبی آشنا باشد.
کارشناس گمرک چه کسی است؟
کارشناس گمرک فردی است که در اداره گمرک به نظارت بر اجرای قوانین، مقررات، تعرفه‌ها و تشریفات گمرکی مرتبط با صادرات و واردات می‌پردازد. با توجه به اهمیت اداره گمرک در مبادلات اقتصادی بین کشورها، کارشناسان گمرک نقش مهمی در حفظ نظم و امنیت تجارت بین‌المللی ایفا می‌کنند.
وظایف کارشناس گمرک
وظایف یک کارشناس گمرک به حوزه فعالیت او بستگی دارد. به طور کلی، کارشناسان گمرک در دو بخش تجاری و مسافری فعالیت می‌کنند. کارشناس گمرک تجاری مسئول مدیریت تعرفه‌ها، ارزیابی ارزش و کدگذاری کالاها و تسلط بر قوانین و مقررات مرتبط است. در مقابل، کارشناس گمرک مسافری باید با دستورالعمل‌ها، آیین‌نامه‌ها و محدودیت‌های مرتبط با مسافران آشنا باشد. وظایف یک کارشناس گمرک شامل موارد زیر است:
- جلوگیری از ورود و خروج غیرمجاز کالا یا مسافران
- بازرسی و تأیید مدارک و بار مسافران
- رسیدگی به درخواست‌های مسافران و تاجران
- نظارت بر صحت عملیات ارزیابی کالا
- انجام امور مرتبط با صادرات و واردات
- بررسی ارزش واقعی کالا
- کنترل اظهارنامه‌های گمرکی
وظایف کارشناس حقوقی گمرک
کارشناس حقوقی گمرک فردی است که به قوانین و مقررات سازمان گمرک کاملاً آشنا بوده و در صورت بروز مشکلات مرتبط با ترخیص کالا و مسائل گمرکی، به افراد کمک می‌کند. این کارشناس وظیفه دارد مشاوره و راهنمایی قانونی در مسائل گمرکی ارائه دهد.
برای موفقیت در این نقش، کارشناس حقوقی گمرک باید به مهارت‌ها و تخصص‌های لازم مسلط بوده و با نکات و اصول حرفه‌ای آشنایی کامل داشته باشد. همچنین ارتقاء مهارت‌های فردی و اجتماعی از ضروریات این شغل است.
وظایف ارزیاب گمرک
ارزیاب گمرک وظایف متعددی را بر عهده دارد که به دقت و صحت در فرآیند ارزیابی کالاها کمک می‌کنند. این وظایف شامل موارد زیر است:
- بازدید از بسته‌ها: ارزیاب گمرک مسئول بررسی دقیق بسته‌ها است تا اطمینان حاصل کند که تعداد، علائم و ابعاد آن‌ها با اطلاعات مندرج در اظهارنامه تطابق دارند.
- باز کردن نگله‌ها: یکی دیگر از وظایف ارزیاب گمرک، باز کردن تعدادی از نگله‌ها (واحد شمارش کالا) برای اطمینان از انطباق محتویات آن‌ها با اظهارنامه است.
- ثبت مشخصات: ارزیاب گمرک باید شماره و علامت نگله‌های دریافت‌شده را ثبت کرده و اطلاعات کامل کمی و کیفی را با ذکر نام، امضا و تاریخ در اظهارنامه ثبت کند.
- نمونه‌برداری: براساس ضوابط و دستورالعمل‌های موجود، ارزیاب گمرک از کالاها نمونه‌برداری می‌کند تا مطابقت آن‌ها با استانداردهای گمرکی بررسی شود.
- ارسال اظهارنامه: در نهایت، ارزیاب گمرک وظیفه دارد اظهارنامه را به دایره ارزش ارسال کند تا ارزش کالا تعیین شود.
چگونه کارشناس گمرک شویم؟
برای تبدیل شدن به یک کارشناس گمرک، قدم اول تحصیل در رشته‌های مرتبط با امور گمرکی است. علاقه‌مندان می‌توانند در مقطع کارشناسی، رشته‌هایی مانند امور گمرکی یا مدیریت گمرکی را انتخاب کنند. این رشته‌ها به دانشجویان کمک می‌کنند تا با قوانین، مقررات و فرآیندهای گمرکی آشنا شده و مهارت‌های لازم برای این حرفه را کسب کنند. پس از اتمام تحصیلات، داوطلبان می‌توانند با شرکت در آزمون‌های استخدامی مربوطه و گذراندن دوره‌های تخصصی، به عنوان کارشناس گمرک وارد بازار کار شوند.
شرایط و نحوه ورود به رشته امور گمرکی چیست؟
رشته امور گمرکی یکی از رشته‌های تخصصی گروه آزمایشی علوم انسانی است؛ اما به دلیل شناور بودن آن، داوطلبان از سایر گروه‌های آموزشی مانند ریاضی، علوم تجربی و حتی هنر نیز می‌توانند این رشته را انتخاب کنند. برای ورود به این رشته، داوطلبان باید در کنکور سراسری شرکت کرده و با توجه به رتبه خود، این رشته را در دفترچه انتخاب رشته کنکور انتخاب کنند.
دانشگاه‌های پیام نور، آزاد و دولتی، از جمله مراکزی هستند که این رشته را ارائه می‌دهند و علاقه‌مندان می‌توانند با انتخاب هر یک از این مراکز، در رشته امور گمرکی تحصیل کنند.
آینده شغلی و بازار کار کارشناس گمرک
کارشناسان گمرک پس از فارغ‌التحصیلی می‌توانند در سازمان گمرک، شرکت‌های دولتی و خصوصی بازرگانی و صنایع مختلف مشغول به کار شوند. هر سازمان یا شرکتی که در زمینه صادرات و واردات فعالیت دارد، به خدمات کارشناسان گمرک نیازمند است. علاوه بر این، مراکز و کارخانجات صنعتی که مواد اولیه و قطعات مورد نیاز خود را وارد کرده و محصولات خود را صادر می‌کنند نیز به تخصص این کارشناسان وابسته‌اند.
با توجه به روند رو به رشد تجارت بین‌المللی و تحولات مداوم در زمینه مبادلات جهانی، پیش‌بینی می‌شود که تقاضا برای کارشناسان گمرک افزایش یابد و این رشته آینده شغلی مناسبی داشته باشد. کارشناسان گمرک با توجه به مهارت‌های خود، می‌توانند در نقش‌های مختلفی از جمله مدیریت گمرکی، مشاوره حقوقی گمرکی و حتی تدریس در موسسات آموزشی فعالیت کنند.
چگونه در گمرک استخدام شویم؟
برای استخدام در گمرک، ابتدا باید تحصیلات خود را در رشته امور گمرکی یا رشته‌های مرتبط به اتمام برسانید. پس از فارغ‌التحصیلی، می‌توانید در آزمون‌های استخدامی سازمان‌های دولتی یا شرکت‌های خصوصی که در حوزه گمرک و تجارت بین‌المللی فعالیت دارند، شرکت کنید.
برای موفقیت در این فرآیند، لازم است که به طور مداوم فرصت‌های شغلی موجود را از طریق آگهی‌ها، وب‌سایت‌های کاریابی و شبکه‌های اجتماعی مرتبط پیگیری کنید. داشتن یک رزومه حرفه‌ای و جامع نیز بسیار مهم است. این رزومه باید شامل سوابق تحصیلی، تجربیات کاری، مهارت‌های تخصصی مرتبط با گمرک و دوره‌های آموزشی و گواهینامه‌های کسب‌شده باشد.
علاوه بر این، آماده‌سازی برای مصاحبه‌های شغلی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. آشنایی کامل با قوانین و مقررات گمرکی، توانایی تحلیل مسائل پیچیده و توانمندی در برقراری ارتباط مؤثر از جمله مهارت‌هایی هستند که می‌توانند در مصاحبه به شما کمک کنند. با تقویت این مهارت‌ها و ارائه یک تصویر حرفه‌ای از خود، شانس استخدام در گمرک و سایر سازمان‌های مرتبط به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
بررسی درآمد و حقوق کارشناس گمرک
درآمد کارشناسان گمرک به عوامل متعددی وابسته است و مقدار ثابتی ندارد. میزان حقوق در این حرفه بسته به نوع سازمان و بخش فعالیت فرد می‌تواند متفاوت باشد:
- درآمد کارشناس گمرک: در سازمان‌های خصوصی، حقوق کارشناس گمرک به مهارت‌ها، تخصص، سابقه کاری و البته توافقات بین طرفین بستگی دارد. در مقابل، در سازمان‌های دولتی، حقوق کارشناسان گمرک بر اساس قوانین خدمات کشوری تعیین می‌شود و ساختار مشخصی دارد.
- درآمد کارمند گمرک: توجه به آمار ارائه شده توسط سایت‌های کاریابی نشان می‌دهد که درآمد کارمندان گمرک معمولاً کمتر از درآمد کارکنان در سازمان‌های مشابه است. با وجود اهمیت گمرک در تأمین درآمدهای دولتی از بخش بازرگانی، به نظر می‌رسد حقوق این کارکنان متناسب با نقش مهم آن‌ها در نظر گرفته نشده است.
- درآمد کارگزار گمرک: کارگزار یا ترخیص‌کار گمرک که مسئولیت ترخیص محموله‌های وارداتی و صادراتی را بر عهده دارد، به طور کلی درآمد مناسبی در مقایسه با برخی دیگر از سمت‌های شغلی در این حوزه دارد. با این حال، میزان حقوق کارگزار گمرک می‌تواند بسته به محل کار و شهری که در آن فعالیت می‌کند، متفاوت باشد.
شخصیت مناسب برای شغل کارشناس گمرک
در انتخاب شغل مناسب، در نظر گرفتن عواملی مانند ویژگی‌های شخصیتی، ارزش‌ها، علایق، مهارت‌ها و شرایط خانوادگی و اجتماعی بسیار مهم است. هر فرد دارای ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود است و حتی افرادی که تیپ‌های شخصیتی مشابهی دارند، ممکن است تفاوت‌های قابل‌توجهی داشته باشند.
تحقیقات نشان داده است که افرادی با تیپ‌های شخصیتی خاص معمولاً موفقیت و رضایت بیشتری در شغل کارشناس گمرک تجربه می‌کنند. با این حال، موفقیت در این حرفه محدود به یک تیپ شخصیتی خاص نیست؛ افراد با انواع تیپ‌های شخصیتی مختلف نیز می‌توانند در این حوزه عملکرد خوبی داشته باشند و موفق شوند.
فرصت های شغلی کارشناس گمرک و ترخیص کار
فارغ‌التحصیلان رشته‌هایی مانند مدیریت، امور گمرکی، حسابداری، تجارت بین‌الملل، مدیریت زنجیره تأمین و لجستیک معمولاً به عنوان ترخیص‌کار وارد بازار کار می‌شوند. این افراد می‌توانند در حوزه‌های مختلفی فعالیت کنند، از جمله:
- شرکت‌های حمل‌ونقل و لجستیک: این شرکت‌ها به افراد متخصص در امور گمرکی نیاز دارند تا فرآیند ترخیص کالاها را به‌سرعت و با دقت انجام دهند.
- شرکت‌های بازرگانی بین‌المللی: ترخیص‌کاران در این شرکت‌ها نقش کلیدی در تسهیل معاملات بین‌المللی و کاهش هزینه‌های مرتبط با گمرک دارند.
- دفاتر ترخیص کالا: در این دفاتر، ترخیص‌کاران مستقیماً با امور گمرکی و ترخیص کالاها سر و کار دارند و به تاجران و شرکت‌ها در تسهیل فرآیندهای گمرکی کمک می‌کنند.
- سازمان گمرک: فارغ‌التحصیلان می‌توانند در بخش‌های مختلف گمرک، از جمله نظارت و ارزیابی، مشغول به کار شوند.
- شرکت‌های تولیدی: این شرکت‌ها برای واردات مواد اولیه و صادرات محصولات خود به ترخیص‌کاران نیاز دارند.
- مؤسسات مشاوره‌ای: این مؤسسات به شرکت‌ها در زمینه رعایت قوانین و مقررات گمرکی و بهینه‌سازی فرآیندهای واردات و صادرات مشاوره می‌دهند.
- زیرساخت‌های حمل‌ونقل (فرودگاه‌ها و بنادر): ترخیص‌کاران در این مراکز نقشی کلیدی در مدیریت و نظارت بر فرآیندهای گمرکی ایفا می‌کنند.
آماده‌سازی رزومه با سایت رزومه فارسی
حرفه کارشناس گمرک و ترخیص‌کار نقش مهم و کلیدی در دنیای تجارت بین‌المللی و تنظیم مبادلات اقتصادی ایفا می‌کنند. این افراد با تخصص و آگاهی از قوانین و مقررات گمرکی، فرآیندهای صادرات و واردات را تسهیل کرده و نقش مهمی در حفظ نظم و امنیت تجاری دارند. با توجه به گستردگی فرصت‌های شغلی در این حوزه و نیاز روزافزون به کارشناسان ماهر، سرمایه‌گذاری در تحصیلات و ارتقاء مهارت‌های مرتبط با این رشته می‌تواند به موفقیت‌های بزرگی منجر شود.
اگر به دنبال ورود به این حرفه پویا و جذاب هستید، آگاهی از جزئیات و فرصت‌های شغلی می‌تواند به شما کمک کند تا مسیر شغلی موفقی را در پیش بگیرید. برای شروع این مسیر و تهیه یک رزومه حرفه‌ای که بتواند شما را در این بازار رقابتی متمایز کند، می‌توانید از خدمات سایت رزومه فارسی استفاده کنید.
